Başur Höyük il merkezinin hemen yanı başında Siirt il merkezi ile Kurtalan ilçemiz arasındaki yolun 19 kilometresinde yer alan bir höyük. Yoldan oldukça güzel bir şekilde görülen bu höyük aynı zamanda Mezopatamya ve ile Doğu Anadolu bölgeleri arasındaki önemli geçiş noktalarından birisi oluşturuyor.
Bu güne kadar bölgede kazı yapılan höyüklerin en büyüklerinden birisi olan bu höyük aynı zamanda asırlar boyu da önemli bir ticaret merkezi konumunda olmuştur.Başur Höyükte kazı çalışması 2007 yılında ilimizin tarih ve kültür alanında çok şeyler borçlu olduğu Ege Üniversitesi öğretim üyelerinden Doç.Dr.Haluk Sağlamtimur ve ekibi tarafından başlatıldı. Ilısu Baraj ve Hidro Elektrik Santrali kurtarma kazıları kapsamında gerçekleştirilen bu kazı ne yazık ki daha tamamlanmadan 2019 yılında sona erdirildi.
Bu kazı buluntu açısından çok zengindi ve ilimizin tarihinin aydınlatılması yönündende önemliydi.Burada bütün dünyada heyecan uyandıran 49 taştan oluşan domuz köpek gibi havyan figürlerinden oluşan oyun seti bulundu. Bu oyun seti dünyanın figürlü en eski oyun seti olarak kayıtlara geçti. Bu oyun setine ilişkin haberin yer aldığı site milyonlarca kez tıklandı. Birçok akademik çalıştayda ele alındı, makalelere konu oldu. Başur Höyükteki mezarlarda bulunan çocuk iskeletleri de Mezopatamyada çocukların kurban edilip edilmediklerini belirlemek açısından çok önemliydi. Bu iskeletler üzerinde çalışmalar halen devam ediyor. Başur Höyük’ü önemli kılan bir başka unsurda, bu höyüğün sular altında kalmayacak olması ve henüz tamamlanmamış olmasıdır. Burada daha uzun yıllar arkeolojik kazılar sürdürülebilir.
Yukarıda da belirttiğim gibi bu kazı henüz tamamlanmadı. Bildiğim kadarıyla daha orta tabakasına bile ulaşılmış değil. Konum itibariyle büyüklüğü itibariyle ve buluntu zenginliği itibariyle bir kenara itilemeyecek kadar önemli. Özellikle konumu açısından ele aldığımızda hem yol üstü ve hem de Ilısu Baraj gölünün kenarında. Müthiş bir manzarası da var.
O nedenle bir an önce bu kazının tekrar başlatılması ve tamamlanmasının ardından burasını ileride gelmelerini hayal ettiğimiz turistlerin gezmelerine açmalıyız.Turizmde hayal ettiğimiz noktalara gelmek istiyorsak bu tür çalışmaları şimdiden gerçekleştirmek zorundayız.