Nöbetçi Eczaneler
ABD’de TÜFE Ağustos’taki %5,3’ten Eylül’de yıllık bazda %5,4’e yükseldi ve piyasa beklentilerinin üzerine çıktı. Aylık bazda, TÜFE %0,4 seviyesinde gerçekleşti. Diğer ayrıntılar, değişken gıda ve enerji fiyatlarını hariç tutan yıllık çekirdek TÜFE’nin beklendiği gibi %4’te değişmeden kaldığını ortaya koydu. Dolayısıyla, enflasyon baskılarının hafiflediğine dair bir işaret olmadığı gibi mevcut göstergeler enflasyonist baskıların tarihsel olarak yüksek kalmaya devam ettiğinin sinyalini verdi.
Alt kalemlere baktığımızda; Gıda ve barınma endeksleri Eylül’de yükseldi ve birlikte mevsimsellikten arındırılmış aylık tüm kalemlerdeki artışın yarısından fazlasına katkıda bulundu. Gıda endeksi %0,9 artarken, enerji endeksi %1,3, benzin endeksi %1,2 arttı. Gıda ve enerji hariç tüm kalemler için endeks, Ağustos ayındaki %0,1’lik artışın ardından Eylül ayında %0,2 arttı. Eylül ayında barınma endeksinin yanı sıra yeni araç, ev eşyası ve operasyonları ile trafik sigortası endeksleri de yükseldi. Havayolu ücretleri, giyim, kullanılmış araba ve kamyon endeksleri ay boyunca düştü. Yıllık değişimlerde ise, enerji endeksi son 12 ayda %24,8 arttı ve gıda endeksi bu dönemde %4,6 arttı. Düşen kalemlere baktığımızda, pandemik etkilerin hafiflemesine bağlı olarak ikinci el araçlarda ve giyimde azalma öne çıkıyor. Ancak, enflasyona katılık etkisinde bulunması potansiyeli bakımından barınma, kira gibi kalemlerde hareketler dikkat çekiyor. Özellikle, finansal koşullar bağlamında etkili olunacak kalemlerde düşük faiz oranlarının etkeniyle talep katkısı gelebileceğine dair bir risk var, ki bu aslında Fed’in kontrol alanında müdahale ekseninde harekete geçme ihtimalini artırıyor. Otomobil ve konut grubu halen “tapering olmalı” diyor.
Yüksek fiyatlara ilişkin süregelen piyasa dalgalanmaları temkinli bir şekilde izlenecek. Hem imalat hem de hizmet sektörlerinde küresel girdi maliyeti enflasyonu yeniden hızlanmış durumda. PMI’lar içerisindeki girdi maliyetleri ile küresel tüketici fiyat enflasyonu korelasyonu, enflasyonun önümüzdeki aylarda, en azından yılsonuna kadar yüksek kalmaya devam edeceğine işaret ediyor. Üreticiler en yüksek maliyet baskılarını ve ardından bu maliyetleri satış fiyatlarına yansıtmaya devam ederken, küresel olarak hizmet sektöründe enflasyon yaygınlığını koruyor. Hizmet maliyetleri, kısmen birçok ülkede ücret oranlarının hızlanmasıyla bağlantılı olarak keskin oranda arttı. Hizmet sektörü satış fiyatları da daha hızlı artmakta. İlk pandemi kilitlenmelerinden toparlanma başladığından bu yana mal ve hizmetler için satış fiyatı enflasyonunda en keskin artış eğilimini gözlemliyoruz.
Tabii bu noktada reel ücretlerin alım gücüne etkisi noktasında, sürekli altını çizdiğimiz “enflasyonun yüksek ücret artışını”, “yüksek ücret artışının da enflasyonu getirmesi” durumundan bahsetmek gerekiyor. Dolayısıyla, tüketici ve firmalar enflasyon konusunda pozisyon almaya çalıştıkça iş döngüsel bir boyuta geliyor. Bu da merkeziyetten dezenflasyonist yönde adımların atılmasını gerektiriyor. Tapering bu nedenle bu kadar yoğun bir şekilde telaffuz edilmekte. Çünkü, enflasyon geçiciliğine dair söylemlerin etkisi ve dayanakları azalmaya başladı ve küresel maliyetlerden gelen etki zorlayıcı olmaya devam edecek. Geç politika düzenlemesi, enflasyonu yine düşürür ancak daha sert iniş olur. Bizim ise yumuşak inişe ihtiyacımız var, bu nedenle Fed’in hareketi önden ancak çok da aceleci olmayacak bir şekilde gerçekleşecektir. Kasım FOMC’sinde tapering açıklamasının gelmesi bu nedenle çok olası.
Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı