Ana Sayfa Arama Galeri Video Yazarlar
Üyelik
Üye Girişi
Yayın/Gazete
Yayınlar
Kategoriler
Servisler
Nöbetçi Eczaneler Sayfası Nöbetçi Eczaneler Hava Durumu Namaz Vakitleri Gazeteler Puan Durumu
WhatsApp
Sosyal Medya
Uygulamamızı İndir

Siirt Vilayetinin Üçe Ayrılması

Cumhuriyetin ilk dönemlerinden günümüze

Cumhuriyetin ilk dönemlerinden günümüze kadar ülke genelinde zaman zaman idari yapılanmalar yapıldı. Türkiye’nin idari yapısı gözden geçirilerek çeşitli parametrelere göre yeniden şekillendirildi. Böylece değişen ekonomi ve nüfus gibi parametrelere bağlı olarak yeni vilayetler yeni ilçeler kurulmaya başlandı. Bu durum il olma potansiyeli taşıyan ilçeler için bölgelerinin daha iyi ekonomik ve idari şartlara sahip olabilmesi için fırsat olarak görüldü. Siirt’te de, sahip olduğu geniş coğrafya ve sıklıkla yaşanan göç hareketlerine bağlı olarak zaman içinde şehrin bölünmesi gündeme getirildi. Siirt’e bağlı ilçeler içinde en genç ve en hızlı gelişen Batman’dı. Batmanlılar Siirt’ten ayrılarak bağımsız bir idari yapılanmak için ilk vilayet olma talebini Ankara’ya taşıdılar. Batman’da oluşturulan bir komisyon 1959 yılında Ankara’ya giderek ilçelerinin il statüsüne yükseltilmesi için girişimlerde bulundu. Batmanlıların bu talebi Siirtliler arasında tepkiyle karşılandı. Çünkü Batman’ın vilayet olmasıyla birlikte Siirt sadece Batman’ı değil muhtemelen Beşiri, Kozluk ve Sason gibi ilçelerini de kaybedecek bu durum zaten zayıf olan Siirt ekonomisini daha da zayıflatacaktı82. Batmanlıların sosyoekonomik gerekçelerle Ankara nezdinde süren vilayet olma talepleri mütemadiyen devam etti. Bu talepler uzun bir süre Hükümet tarafından olumlu karşılanmadı. 1990’lı yıllarda Siirt ve çevresinde yaşanan güvenlik sorunları Hükümetin idari alanda yeni arayışlara girmesine sebep oldu. Milli Güvenlik Kurulu’nun önerisini dikkate alan hükümet, Siirt’in idare yapısını adeta yeniden yapılandırdı83. Siirt vilayetinin sınırları ve ilçeleri yeniden belirlenerek Siirt coğrafyası üzerinde üç tane vilayet kuruldu. Siirt bu kararla topraklarının yarısını kaybettiği gibi ilçelerinin de yarıya yakınını kaybetmişti. Şüphesiz böyle bir karar alınmasının en önemli sebebi güvenlik kaygısıydı84. Zira yeterli altyapı ve hazırlık yapılmadan bir anda, kanunla vilayet üç parçaya bölünmüş oldu. Siirt’ten ayrılarak il olan Batman’ın vilayet olması, ekonomik ve sosyal bakımdan bir ihtiyaçtı. Şırnak ise, tamamen güvenlik kaygılarıyla il yapıldı. Batmanlıların il olma talepleri yeni değildi. Batman ile Siirt sosyoekonomik parametrelerle karşılaştırıldığında Batmanlıların taleplerinde haklı oldukları görülür. Öncelikle Batman, hızlı bir kentleşme sürecine girerek, çevresinde yer alan pek çok vilayetten daha hızlı gelişti ve daha yüksek nüfus yoğunluğuna ulaştı. Siirt-Merkez nüfusu 68320 kişi olduğu zamanda Batman kent merkezinin nüfusu 147347’e ulaşmıştı. Batman’ın nüfus yoğunluğu Siirt merkezin iki katından daha fazla olduğu gibi geleceğe yönelik büyüme ve gelişme ivmesi de daha parlaktı. Batman vilayet haline getirilirken Siirt’ten Beşiri, Kozluk ve Sason ile Merkez ilçeye 29 köy bağlandı. Ayrıca Kurtalan’a bağlı Beşpınar bucağı da Beşiri’ye bağlanarak85 Siirt’ten ayrılmış oluyordu. Batmanı vilayet yapan 3647 Sayılı Kanunun 2. Maddesinin 2. Fıkrasında Şırnak ilçesinin de durumu yeniden yapılandırıldı. Şırnak vilayet statüsüne taşınırken Şırnak’a altı ilçe bağlandı86. Bu ilçeler daha evvel Şırnak ilçesine bağlı Güçlükonak bucağı ilçe statüsüne getirilerek, Cizre, idil ve Silopi Mardin’den, Uludere ve Beytüşşebap ilçeleri de Hakkâri’den alınarak Şırnak’a bağlandı87. 1990 yılında Siirt’in idari yapısında meydana gelen bu değişikliklerle nüfus azaldı, şehir topraklarının yarıdan fazlasını kaybetti, Siirt’e bağlı köy sayısı %46 oranında düştü. Kısacası Siirt sadece ilçelerini değil önemli sayıda kırsal bölgesini ve köylerini de kaybetmiş oldu. Siirt ili sadece nüfus ve toprak kaybı yaşamadı aynı zamanda şehrin ekonomik gelişimi yavaşladı ve ekonomik imkânlar önemli ölçüde azaldı. Böylece Siirt’in batısında Batman, güneyinde Şırnak vilayetleri yer aldı. Şehir adeta mevcut durum ve konumundan bir hayli gerilere gitmiş oldu. Bugün Siirt; Merkez İlçe, Baykan, Eruh, Kurtalan, Şirvan, Pervari, Tillo olmak üzere 7 ilçe; 12 Belediye, 281 köy ve 232 köy altı yerleşim yerinden oluşmaktadır. KAYNAK: DOÇ.DR. ŞERİF DEMİR

Seni Gidi Kopyacı :)))