Hangi parazit hayatımızı nasıl etkiliyor?
Halen gelişmekte olan pek çok ülkede helmint enfeksiyonları özellikle çocukluk çağında önemli bir halk sağlığı sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Endonezya’da okul çocuklarını kapsayan bir araştırmada 8-13 yaş arasında 432 çocuk incelenmiştir. Yapılan 14 bilişsel ve motor test sonuçlarına göre helmint enfeksiyonu olan çocuklarda olmayanlara göre daha kötü sonuçlar elde edilmiştir. Helmint enfeksiyonu ile test başarısı arasındaki ilişkinin yaşla arttığı gösterilmiştir.
Enterobiosis: İsveç’de 1997 yılında 4-10 yaş arası 172 çocuğu kapsayan çalışmada Enterobius vermicularis ve parmak emme ile birlikteliği araştırılmıştır. E. Vermicularis saptanan çocuklarda parmak emmenin daha sık olarak görüldüğü ve bu birlikteliğin istatistiksel olarak anlamlı olduğu gösterilmiştir. Bunun nedeni henüz tam açıklanamamıştır |
Taenia:yapılan bir olgu sunumunda Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu tanısı konulmuştur. Hasta T. solium enfeksiyonunu bir sene önce çiğ domuz eti yemesi sonucu almıştır. T. solium enfeksiyonu sırasında aşırı açlık ve aşırı yemek yeme atakları olan hasta, günlük kalori alımı 6000 Kcal’nin üzerinde olmasına rağmen hızla kilo kaybetmekte iken praziquantel ile tedavi olmuştur. Fakat olgunun yeme düzenindeki bozukluk tedavi sonrasında da devam ederek hızla kilo almasına ve normal kilosunun da üzerine çıkmasına neden olmuştur. Parazit enfeksiyonu öncesinde herhangi bir yemek yeme düzensizliği ve başka bir psikolojik hastalığı bulunmayan olguda temelde iki mekanizmanın etkili olabileceği ileri sürülmüştür. Parazit tarafından normal metabolik süreç değiştirilmiştir. Doyum sağlayan metabolik medyatörler ortamdan uzaklaştırılmıştır. Hasta doygunluk hissedemediği için sürekli yemektedir. Olguda bu bozukluk, koşullandırılmış davranış yoluyla sonradan kazanılmış ve sürdürülmüştür. Ascariosis: Ascariosis’in nadir bir belirtisi; Ensefalopati: Ascariasis insan helmint hastalıklarının en fazla görülenidir ve sıklıkla gelişmekte olan ülkelerde yaşayan çocuklarda görülür. Ensefalopati, epilepsi, menenjit gibi CNS komplikasyonları nadiren bildirilmiştir. Ascariosise bağlı nöral sistem semptomatolojisinde larval ürünlerin toksik yan etkileri, duyarlı nöral dokulardaki immun yanıt etkili olabilir. Echinococcosis: Alveolar hidatid hastalığı echinococcosis multilocularis’in larval döneminin neden olduğu öldürücü bir paraziter hastalıktır. İnsan rastlantısal ara konaktır. Beyin tutulumu nadirdir.Ülkemizden yapılan bir olgu sunumunda 10 yıldır Erzincan’da yaşayan 53 yaşındaki erkek hastanın başağrısı ve nöbet yakınması olduğu bildirilmektedir. Hastanın sol parietal lobundan yapılan biopsi ile Echinococcosis multilocularis larvalarının bulunduğu bildirilmiştir . Echinococcosis alveolaris ve Echinococcosis granulosus, ülkemiz için endemik olmaları nedeniyle ayırıcı tanıda herzaman gözönünde tutulması gereken önemli helmintlerdir. Çocukluk çağında kronik malnutrisyon zayıf bilişsel yeteneklerle birliktedir. Erken çocukluk döneminde diarelerde etken patojen olarak Giardia lamblia ve Cryptosporidium parvum büyüme ve gelişme geriliğinde önemli rol oynamaktadırlar Sıtma: Senegalli serebral sıtma öyküsü olan 29 çocuk bilişsel yeteneklerin ölçüldüğü testlerde kontrol grubuna göre daha az başarı göstermişlerdir. Güney Afrika’da çocukların tüm entelektüel potansiyellerini kullanmalarını engellediği gösterilmiştir. Toxoplasmosis ve şizofreni: Son yıllarda yapılmış epidemiyolojik çalışmalar bazı enfeksiyon etkenlerinin şizofreni olgularının bir kısmının ortaya çıkmasına katkıda bulunabileceğini göstermiştir. Hayvanlarda T. gondii enfeksiyonu davranış değişikliklerine neden olabilmektedir. İnsanlarda T. gondii ile akut enfeksiyonda şizofreni semptomlarına benzer semptomlar ortaya çıkmaktadır. 1953 yılından bu yana psikiyatri hastalarında T. gondii antikorlarını araştıran kontrollü çalışmalar bildirilmiştir. Yapılan 19 çalışmanın 18’ inde T. gondii antikorları psikiyatri hastalarında daha yüksek oranda bulunmuştur.
|
YORUMLAR