Nöbetçi Eczaneler
Milletvekili Sarıtaş Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM)’de yaptığı konuşma şu şekilde, ”
Türkiye’deki çoklu krizler listesinde olan tarım ve hayvancılık alanı da son yıllarda ciddi bir gerileme yaşıyor. Özellikle bu alandaki krizin en temel nedenleri arasında AKP’nin neoliberal tarım politikaları yer almaktadır. AKP’nin sermayeyi esas alan tarım politikaları, küçük ölçekli çiftçileri ezmekte ve tarımsal üretimi ithalata bağımlı hale getirmektedir. Ayrıca, tarımsal desteklemelerin yetersiz olması ve gecikmeli ödenmesi de üreticileri zor durumda bırakan bir diğer faktör olarak karşımıza çıkmaktadır.
2023 yılı Kasım ayı verilerine göre, Türkiye tarımsal ürünlerde net ithalatçı konuma düşmüştür. Tarımsal ürün ithalatı 2023 yılında 65 milyar doları aşmış ve bu rakam son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaşmıştır. İthal edilen başlıca ürünler arasında buğday, yağlı tohumlar, kırmızı et, süt ve süt ürünleri, baklagiller ve tabiki meyve-sebzeler yer almaktadır. Türkiye, gıda güvenliği ve tarımsal üretim açısından stratejik konumda yer alan bir ülkedir. Buna rağmen, son yıllarda gıdada dışa bağımlılık artan bir sorun haline gelmiştir.
Bu konudaki en önemli sorunlarda biri de çiftçilerin borçluluk durumu. Tarım Kredi Kooperatiflerine ve bankalara olan borçlar büyük bir yük oluşturmaktadır. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun verilerine göre, Aralık 2023 itibarıyla tarımsal kredilerin toplamı 582 milyar lirayı aşarken, çiftçilerin toplam borcu yaklaşık 700 milyar lira civarına çıkmıştır.
Peki bu sene içinde neler olmuş diye bakltığımızda. 2024 yılı gıda enflasyonu, Türkiye ekonomisi için en önemli sorunlardan biri olmaya devam etmektedir. Son yıllardaki yüksek enflasyon trendi gıda fiyatlarını da önemli ölçüde etkilemiştir.
Türkiye’nin, bu yanlış politikalarla yıllarca sürecek bugünkü enflasyon sarmalına sürüklendiği Eylül 2021’den bu yana gıda fiyatları yüzde 721 oranında arttı. Diğer bir ifadeyle Eylül 2021’de 100 liraya satın alınan bir gıda sepeti için yurttaşalar bu yıl Mart ayında 821 lira ödemek zorunda kaldı.
Bütün bu tablonun Kürt kentlerindeki durumu ne yazık ki daha da ağır. Örneğin Siirt’te, Şırnak’ta, Hakkari’de, Van’da ve Ağrı’da yıllardır süregelen yayla ve meraların yasaklanması, mera alanlarının küçülmesine ve hayvancılığın gelişmesine engel olmaktadır. Ayrıca, Kürt illerindeki göç de tarımsal işgücü eksikliğine yol açmaktadır. Ve yine özellikle Urfa başta olmak üzere birçok kentte bir türlü bitmek bilmeyen elektrik kesintileri sosyal hayatın yanında diğer birçok çalışma alnının da aksamasına neden olmaktadır. Bu durum da bizleri yine en başta bahsettiğimiz çoklu krizler listesinin ilk maddesine götürüyor, yani Kürt sorununun çözümsüzlüğüne.
Ver son olarak mevsimlik tarım işçileri bu konun neresinde ona da bakmakta fayda var. Yine özellikle Kürt kentlerinden gelen mevsimlik tarım işçileri yılın belirli dönemlerinde, ortalama dört ay süre ile yaşadıkları yerden ayrılarak özellikle Ege, Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde çalışmaktadırlar. Bu süre zarfında elde ettikleri gelir ile bir yıl boyunca geçimlerini sağlamak zorunda kalmaktadırlar. Sadece buralarda kaldıkları süre zarfında bile; yaşam koşulları, emeklerinin karşılığı, çocuklarının eğitimi, sağlık koşulları gibi onlarca sorunla boğuşmaktadırlar.”